هنگامی که انسانها به زیر آب فرو میروند فشار در اطراف آنها به مقدار فوقالعاده زیادی افزایش مییابد. برای جلوگیری از رویهم خوابیدن ریهها ، هوا نیز بایستی تحت فشار زیاد رسانده شود و این امر خون در ریهها را در معرض فشارهای فوقالعاده زیاد گازهای حبابچهای قرار میدهد که هیپرباریسم نامیده میشود. این فشارهای بالا در صورتی که از حدود معینی تجاوز کنند میتوانند موجب تغییرات فوقالعاده شدیدی در فیزیولوژی بدن شوند.
ارسال مطلب توسط : ابراهیم عابدی فرد
منبع :http://www.ahorachat.net
هنگامی که انسانها به زیر آب فرو میروند فشار در اطراف آنها به مقدار فوقالعاده زیادی افزایش مییابد. برای جلوگیری از رویهم خوابیدن ریهها ، هوا نیز بایستی تحت فشار زیاد رسانده شود و این امر خون در ریهها را در معرض فشارهای فوقالعاده زیاد گازهای حبابچهای قرار میدهد که هیپرباریسم نامیده میشود. این فشارهای بالا در صورتی که از حدود معینی تجاوز کنند میتوانند موجب تغییرات فوقالعاده شدیدی در فیزیولوژی بدن شوند.
رابطه عمق دریا با فشار
ستونی از آب دریا به ارتفاع ۱۰ متر در ته خود فشاری برابر با یک اتمسفر ایجاد میکند. بنابراین شخصی که در ۱۰ متری زیر سطح اقیانوس قرار داشته باشد، در معرض فشاری برابر با ۲ اتمسفر قرار خواهد گرفت که یک اتمسفر آن مربوط به فشار هوای موجود در بالای آب و یک اتمسفر آن مربوط به وزن خود آب است.
اثر فشارهای سهمی زیاد گازها بر روی بدن
گازهایی که غواص در هنگام استنشاق هوا بطور عادی در معرض آنها قرار دارد عبارتند از نیتروژن ، اکسیژن و دیاکسید کربن. هر یک از این گازها میتوانند گاهی موجب اثرات فیزیولوژیک جدی در فشارهای زیاد شوند.
تخدیر نیتروژنی در فشارهای زیاد نیتروژن
تقریبا ۵/۴ هوا را نیتروژن تشکیل میدهد. نیتروژن در فشار کنار دریا اثر شناخته شدهای بر روی اعمال بدن ندارد اما در فشارهای زیاد میتواند موجب درجات متغیری از تخدیر یا نارکوز شود. هنگامی که غواص برای یک ساعت یا بیشتر در زیر دریا باقی میماند و هوای فشرده استنشاق میکند، عمقی که در آن نخستین علایم نارکوز خفیف ظاهر میشود تقریبا ۳۶ متر است.
در این عمق ، غواص شروع به احساس نشاط و از دست دادن بسیاری از ناراحتیهای خود میکند. در عمق ۴۵ تا ۶۰ متری ، غواص خواب آلود میشود. در عمق ۶۰ تا ۷۵ متری قدرت غواص بطور قابل ملاحظهای کاهش مییابد و غالبا نمیتواند کارهایی را که از او خواسته میشود با دقت و ظرافت انجام دهد. نارکوز نیتروژنی دارای مشخصاتی بسیار مشابه مستی با الکل است و به این دلیل آن را مستی اعماق نامیدهاند.
مسمومیت با اکسیژن در فشارهای زیاد
هنگامی که فشار اکسیژن به مقدار زیادی از ۱۰۰ میلیمتر جیوه بالاتر میرود، اکسیژن محلول در آب خون افزایش مییابد. در محدوده طبیعی فشار اکسیژن حبابچهای تقریبا هیچ مقداری از اکسیژن کل خون مربوط به اکسیژن محلول نیست اما بتدریج که فشار بطور افزایندهای وارد محدوده هزاران میلیمتر جیوه میشود قسمت بزرگی از اکسیژن کل خون به جای اینکه به حال ترکیب با هموگلوبین باشد به حال محلول است.
به علت فشار اکسیژن بافتی که هنگام استنشاق اکسیژن با فشار اکسیژن حبابچهای بسیار بالا بوجود میآید به آسانی میتوان درک کرد که این موضوع میتواند برای بسیاری از بافتهای بدن زیانآور باشد. این موضوع بویژه در مورد مغز صدق میکند. در واقع قرار گرفتن در معرض ۴ اتمسفر فشار اکسیژن میتواند در بیشتر مردم بعد از ۳۰ دقیقه موجب تشنجات و به دنبال آن اغما گردد.
مسمومیت با کربن دیاکسید در اعماق زیاد در دریا
هرگاه وسایل غواصی بطور مناسب طرح شده باشد و به خوبی نیز عمل کند خواص هیچگونه اشکالی از نظر مسمومیت با کربن دیاکسید نخواهد داشت زیرا عمق به تنهایی فشار سهمی کربن دیاکسید را در حبابچهها افزایش نمیدهد. دلیل صحیح بودن این امر آن است که عمق ، میزان تشکیل کربن دیاکسید در بدن را افزایش نمیدهد و تا زمانی که غواص به استنشاق حجم جاری طبیعی ادامه میدهد کربن دیاکسید را به مجرد تشکیل از راه هوای بازدمی دفع میکند و در نتیجه فشار سهمی کربن دیاکسید حبابچهای خود را در حد طبیعی حفظ میکند.
غواص تا فشار کربن دیاکسید حبابچهای حدود ۸۰ میلیمتر جیوه یعنی دو برابر فشار طبیعی در حبابچهها این تجمع کربن دیاکسید را تحمل میکند. در فشار کربن دیاکسید بالاتر از ۸۰ میلیمتر جیوه این وضعیت غیر قابل تحمل شده و سرانجام مرکز تنفسی به علت اثرات متابولیک منفی فشار این گاز به جای تحریک شدن شروع به ضعیف شدن میکند و غواص دچار خواب آلودگی میشود.
رفع فشار از غواص بعد از قرار گرفتن در معرض فشارهای زیاد
هنگامی که شخصی هوا را در تحت فشار زیاد برای مدت طولانی استنشاق میکند، مقدار نیتروژن حل شده در مایعات بدنش زیاد میشود. دلیل این امر به قرار زیر است: خونی که در مویرگهای ریوی جریان مییابد تا همان فشار زیاد نیتروژن موجود در مخلوط گاز تنفسی از نیتروژن اشباع میشود. پس از گذشت چندین ساعت مقدار کافی نیتروژن به تمام بافتهای بدن حمل میشود تا آنها را از نیز از نیتروژن حل شده اشباع کند.
چون نیتروژن بوسیله بدن متابولیزه نمیشود لذا به حالت محلول باقی میماند تا اینکه فشار نیتروژن در ریهها کاهش یابد. در اینحال ، نیتروژن بوسیله روند معکوس تنفسی خارج میشود اما این خروج چندین ساعت وقت لازم دارد و منشا مشکلات متعددی میشود که روی هم رفته بیماری رفع فشار نامیده میشوند.
نجات از زیر دریاییها
یکی از مشکلات اصلی نجات ، جلوگیری از آمبولی هوا است. بتدریج که شخص از زیر آب بالا میآید گازها در ریهاش متسع شده و گاهی یک رگ بزرگ ریوی را پاره میکنند و موجب ورود گازها به داخل سیستم گردش ریوی و ایجاد آمبولی در گردش خون می شوند. بنابراین بتدریج که شخص صعود میکند باید خودآگاهانه بطور مداوم بازدم انجام دهد.
سرعت خارج کردن گازهای در حال اتساع از ریهها در جریان صعود در زیر آب حتی بدون انجام دم ، غالبا برای دفع کربن دیاکسید تجمع یابنده در ریهها کافی است. این امر مانع از بالا رفتن غلظت کربن دیاکسید در خون شده و از تمایل شخص برای انجام دم جلوگیری میکند. بنابراین شخص میتواند نفس خود را برای یک مدت فوقالعاده طولانی اضافی در جریان صعود نگاه دارد.
نکات لازم و توصیه های ایمنی قبل از عملیات غواصی
۱- صحت و سلامتی تمامی افراد گروه.
۲- از ایستگاه هواشناسی منطقه وضعیت هوای حاضر محیط و محل غواصی و هوای پیش بینی شده را در نظر گرفته و یادداشت کنید.
۳- به قوانین کشوری که در آن غواصی می کنید احترام بگذارید و طبق قوانین آن کشور عمل کنید.
۴- گروه شما همگی از علائم اجباری غواصی بین المللی استفاده می کنند. و از علائم آن کاملاٌ آگاه و مطلع هستند.
۵- جهت جلوگیری از بروز اشتباه سعی کنید با فنون و تکنیک استاندارد بین المللی کار کنید.
۶- شماره تلفن اورژانسها و بیمارستانها ی نزدیک و اطاق فشار غواصی اگر در دسترس است و محلهایی که در هنگام خطر و موارد اضطراری مورد نیاز می باشند. را همیشه در دسترس داشته باشید.
۷- تجهیزات و لوازم کاملاٌ سالم و درست نصب گردیده اند.
۸- گروه شما به کلیه لوازم امداد و نجات مجهز بوده و با طریقه استفاده، آشنایی کامل دارند.
۹- جهت ایمنی بیشتر سیلندرها را هرگز ایستاده رها نکنید
۱۰-یک نفر که از همه مجرب تر است به عنوان رهبر، عملیات را بر عهده بگیرد و کلیه غواصان موظفند دستورات او را اجرا نمایند.
۱۱-محل غوص را شناسایی طرح آن را ریخته و عین آنرا اجرا نمایید.
۱۲- به صورت دو به دو وسایل همیار خود را کنترل نمایید و تا آخر عملیات با همیار خود باشید.
۱۳-ابتدای عملیات،شناوری خنثی را بر رو و زیر آب ایجاد نمایید.تا محل مبدا مشخص گردد.
۱۴-از همیار خود جدا نشوید و با علامت، از حال هم با خبرشوید.و به هیچ عنوان تکروی نکنید.
۱۵-هر از چند دقیقه میزان فشار هوای تانک و عمق خود را چک کنید.
۱۶-در صورت مشاهده خطر خونسردی خود را کاملاً حفظ کرده و مشکل را به رهبر گروه اطلاع دهید.
۱۷-نفس کشیدن سریع و کوتاه همیار در محدوده حباب نشان دهنده اضطراب وی می باشد .با دیدن این وضعیت رهبر گروه را مطلع کنید.
۱۸-با دیدن موجودات خطرناک دریایی به آنها نزدیک نشده و عکس العمل آنها را تحریک نکنید.
۱۹-از دست زدن به موجودات ناشناخته پرهیز کرده و به اکوسیستم طبیعی آسیب نرسانید.
۲۰-در صورتی که همیار خود را گم کرده اید.توقف کنید.یک مسیر دایره ای را طی کرده و بالا و پایین را نگاه کنید. در غیر این صورت رهبر گروه را مطلع کرده و همگی به سطح آب آمده و گروه تجسس را بدنبال آن بفرستید.در صورتی که خودتان فرد گمشده هستید.خونسردی خود را حفظ کرده و کمی توقف کنید یک مسیر دایره شکل را طی کنید بالا و پایین را نگاه کنید و در غیر این صورت به صورت طبیعی به بالا آمده و منتظر گروه شوید.
۲۱-پس ار پایان عملیات به نقطه مبدا برگشته و همانجا به سمت بالا بطرف قایق حرکت کنید.
لازم به ذکر است آخرین نفر رهبر گروه است که از آب خارج می شود.
۲۲-آخرین وسیله غواصی هنگام ورود به اب، اولین وسیله ایست که بعد از خروج از آب از غواص جدا می شود.پس ابتدا کمربند وزنه خود پس از بالا آمدن از آب قبل از ورود به قایق تحویل ناخدا دهید.
۲۳-پس از ورود به قایق اطراف نردبان یا اسکله یا جایی که غواص بعدی وارد می شود را خالی کرده تا نفر بعدی راحت تر بتواند وارد شود.
۲۴-از شوخی کردن با همیار و دیگران در حین غواصی جداً خودداری نمایید.
۲۵- هنگام غوص زدن با ناخدا هماهنگ کرده تا بهترین نقطه را برای شما مهیا کند.
در موارد زیر هرگز غواصی نکنید:
۱- تنها هستید و همیار ندارید.
۲- احساس خستگی غیر عادی می کنید و علاقه ندارید.
۳- احساس ناراحتی در گوش ، حلق و بینی و سینوسها.
۴- ناراحتی مفاصل یا دندان درد.
۵- احساس غیر عادی روی پوست بدن مثل سوزش ، خارش ، لرزش ، سوزن سوزن شدن اندام.
۶- استفاده از مشروبات الکلی و مخدر و محرک.
۷- مسافرت با هواپیما کمتر از ۱۲ ساعت مانده به پرواز.
۸-نداشتن بیمه.
۹-غذا زیاد میل کرده اید.
۱۰- داشتن تجهیزات فرسوده.
۱۱-عدم اطلاع از محل غواصی.
۱۲-بیماریهای مسری و عفونی.
۱۳-خارش در گلو و گلو درد و سرفه های پی در پی.
۱۴-حتی الامکان در شب.
۱۵-در هوای طوفانی.